پرسش :

در مقابل بدرفتاری پدر و مادر باید چگونه برخورد کنیم؟


پاسخ :
الف) خیلی وقت‌ها بدرفتاری پدر و مادرها نتیجه‌ی کارهای زشت خود ماست. با ترک این کارها قطعاً رفتار آنها هم تغییر می‌کند. بعضی از بچه‌ها نظم خانه را رعایت نمی‌کنند. برخی دیگر با افراد ناباب طرح دوستی می‌ریزند. برخی هم درس نمی‌خوانند و به علم و دانش اهمیت نمی‌دهند. طبیعی است که پدرها و مادرها از چنین فرزندانی دلخور می‌شوند و شاید گاهی هم با آنها بدرفتاری می‌کنند. اگر این بچه‌ها رفتار خود را اصلاح کنند، رفتار پدر و مادر هم با آنها بهبود می‌یابد.

ب) گاه سوءتفاهمی برای پدر و مادر پیش می‌آید که آنها با فرزندانشان بدرفتاری می‌کنند. در این موارد، بهتر است که با آنها حرف بزنیم و بفهمیم که واقعاً چرا از دست ما ناراحتند. اگر توضیح مناسبی در جواب آنها داشتیم، برایشان می‌گوییم. اگر هم دیدیم که آنها به حق از دست ما ناراحتند، ناراحتی‌شان را برطرف می‌کنیم.

پ) گاهی هم پدرها و مادرها تحت تأثیر فشارهای زندگی یا آزار و اذیت‌های خواهرها یا برادرهایمان از کوره در می‌روند و با ما بدرفتاری می‌کنند. در این مواقع نباید خیال کنیم که آنها با ما مشکل پیدا کرده‌اند. بهتر است که ما آرام باشیم و واکنش بدی نشان ندهیم. بی‌شک با آرامش ما، آنها هم آرامش می یابند و حتی بعداً بدرفتاریشان را جبران می‌کنند.

در هر حال، همه‌ی پدرها و مادرها و فرزندان خود را دوست دارند و ما با ابراز محبت و احترام به آنها خیلی راحت‌تر می‌توانیم مشکلاتمان را با آنها برطرف کنیم. پدر و مادر جایگاه ویژه‌ای دارند و ما هیچ‌گاه نباید در تعامل با آنها از جاده‌ی احترام و ادب خارج شویم. امام صادق (علیه السلام) در تفسیر آیه‌ی 23 سوره‌ی اسراء فرمودند: «اگر پدر و مادرت تو را دل تنگ و آزرده کردند، به آنها اُف هم نگو.»(1) یعنی حتی زمانی که پدر و مادر مقصرند هم ما اجازه نداریم به آنها بی‌احترامی کنیم. البته می‌توانیم گله‌ی خود را دوستانه با آنها در میان بگذاریم، اما هرگز نباید بی‌احترامی و تندی کنیم.

پی‌نوشت:
1. میزان الحکمه، حدیث 22701.

منبع: هفتاد و شش پرسش و پاسخ درباره اخلاق و رفتار، غلامرضا حیدری ابهری، انتشارات قدیانی، 1393.